Soms zit iemand met vragen: vragen over zingeving, kwaliteit van leven of over sterven. Dit zijn geen makkelijke vragen. Dan is het fijn als je in gesprek kan gaan met iemand die alle ruimte heeft om te luisteren. Iemand die helpt om bepaalde gebeurtenissen een plaats te geven en houvast biedt. Daarvoor kunnen mensen terecht bij de geestelijk verzorgers of getrainde vrijwilligers van ZinPlus, het netwerk voor zingeving en levensvragen in Zuid-Gelderland. Anne-Mieke Penders sprak met Olga Verbeek (coördinator ZinPlus) en Jo Robeerst (vertegenwoordiger van de doelgroep in ZinPlus).
Steun in de thuissituatie
Geestelijk verzorgers kennen we uit het ziekenhuis, verpleeghuizen en uit het leger. “Dat klopt,” antwoordt Olga, “maar nu de meeste ouderen langer thuis blijven wonen, kan het zijn dat mensen ook in de thuissituatie morele steun nodig hebben. Tegenwoordig wordt zingeving als een belangrijk aspect van gezondheid gezien. Daarom stelt de overheid subsidie beschikbaar voor geestelijke verzorging in de thuissituatie, waardoor aan de begeleiding geen kosten verbonden zijn. De geestelijk verzorgers zijn professionals, ze hebben voor dit werk gestudeerd. Wie wil, kan een christelijke-, humanistische of moslim begeleider krijgen. Maar de geestelijk begeleiders staan voor iedereen klaar, ongeacht iemands geloof of levensovertuiging. Er kunnen vijf en soms acht gesprekken plaatsvinden. Als dat niet genoeg is, verwijzen we door naar de vrijwillige begeleiders van het Centrum Ontmoeting in Levensvragen (COiL).”
De zin van het leven
Om wat voor vragen gaat het eigenlijk? “Ouderen die steeds meer mensen in hun omgeving zien wegvallen, kunnen zich bijvoorbeeld afvragen wat het leven nog voor zin heeft. Of wie of wat hen steun geeft en hoe zij het vol kunnen houden. Mensen die hun gezondheid steeds verder achteruit zien gaan, steeds minder mobiel of zelfs blind worden, horen vaak van hun omgeving: ‘Kom op, ga naar buiten’. Maar ze vragen zich af waarom ze nog naar buiten of naar het buurthuis zouden gaan. En als mensen ongeneeslijk ziek zijn, kunnen ze met angst voor de dood kampen, zich afvragen hoe hun leven verlopen is en wat de dood voor hen betekent. Maar ook minder beladen gebeurtenissen kunnen voor sommigen ingrijpend zijn, zoals pensionering. De geestelijk begeleiders bieden een luisterend oor en helpen mensen woorden te vinden voor wat ze ervaren. Ze zijn geen adviseurs die je vertellen wat je moet doen. Soms ondersteunen de geestelijk begeleiders mensen met behulp van rituelen. Zo heeft een brandend kaarsje voor iedereen wel een betekenis, zoals hoop of liefde.
Begeleiding kosteloos beschikbaar
Dat geestelijke begeleiding nu kosteloos beschikbaar is voor thuiswonende mensen vanaf vijftig jaar of voor palliatieve patiënten en hun naasten, is nog vrij nieuw. Veel professionals in de zorg weten dit nog niet, dus we proberen er nu meer bekendheid aan te geven. Zodra mensen ons ontdekt hebben, zijn ze erg blij dat we er zijn. Huisartsen komen bijvoorbeeld veel zingevingsvragen tegen bij patiënten die nog maar kort te leven hebben. Zij kunnen daar zelf niet zoveel tijd aan besteden als ze zouden willen, dus ze verwijzen mensen graag naar ons door.”
Meer weten? Kijk op www.zinplus.nl, mail naar info@zinplus.nl of bel met 06 37 37 45 54 om een afspraak te maken voor een gesprek voor uzelf, uw naaste of uw cliënt.
