Door Anne-Mieke Penders, lid Doelgroeppanel
Manifest ouderen en corona
“Het idee dat we elkaar niet meer mogen aanraken, de isolatie en de angst om een ander te besmetten doen Merapi (72) terugdenken aan haar kinderjaren in de leprakolonie op de Veluwe. Loek van 95 is bezorgd over zijn kleinkinderen: raken ze niet teveel achterop, nu ze niet naar school kunnen? Hij weet er alles van met zijn kampervaringen. Nooit meer liep hij zijn leerachterstand in.” Met deze verhalen van ouderen opent Tineke Abma haar betoog om ouderen een stem te geven in het coronabeleid. Abma is directeur van de Leyden Academy, die met het manifest ‘ouderen en corona’ lessen wil trekken uit de coronacrisis. Voor Abma is duidelijk welke les dat moet zijn.
Betrek het perspectief van ouderen
Bij het bepalen van het coronabeleid laat het kabinet zich leiden door experts, virologen, epidemiologen en medisch specialisten. Vanuit medisch perspectief definiëren deze deskundigen ouderen als risicogroep. Langzaamaan is duidelijk geworden dat er ook andere perspectieven zijn die een rol spelen in deze ingewikkelde crisis, en worden ook andere deskundigen geraadpleegd, zoals economen, filosofen en geriaters. Maar het perspectief van de risicogroepen zelf, en met name dat van (kwetsbare) ouderen, ontbreekt. Er wordt niet naar hun mening gevaagd over het gevoerde en te voeren beleid.
DGP pleit voor praten mét, niet óver ouderen
Dat de stem van ouderen zo weinig gehoor krijgt, is ook het Doelgroeppanel (DGP) van Netwerk 100 opgevallen. Het DGP heeft de ontwikkelingen rond de coronacrisis op de voet gevolgd. Door deelname van twee leden aan de landelijke Raad van Ouderen hebben zij dit zelfs op verschillende niveaus kunnen doen. Het DGP heeft over dit onderwerp een brief geschreven aan de organisaties die in de regio Gelderland-Zuid samenwerken in Netwerk 100.
Actieve ouderenparticipatie in beleidsvorming
Ik citeer uit deze brief: “De coronacrisis heeft opnieuw geïllustreerd dat er nog altijd te veel óver in plaats van mét ouderen wordt gesproken. Waar waren wij zelf in het meebepalen van richting in de coronacrisis? Ouderen worden in het debat nog te vaak gezien als object van zorg en niet als subject. Dit gaat gepaard met woorden als “kwetsbaar”, “zwak” of het denken in leeftijdsgrenzen (“alle mensen van boven de zeventig zouden dit en dat niet meer mogen doen…”). We begrijpen hoe onder hoge druk de beslissers en zorgverleners vooral terugvallen op hun eigen ervaring en kennis. Deze is zonder twijfel van grote waarde. De kennis, ervaring en veerkracht van de ouderen is daar echter complementair aan. Zij kunnen het beste zélf het perspectief van ouderen en de enorme diversiteit daarbinnen inbrengen. Laat hen als volwaardige gesprekspartners direct of indirect participeren in het debat en te ontwikkelen strategieën.” De brief sluit af met een oproep aan de instellingen om “de participatie van ouderen in de beleidsvorming (weer) actief te gaan oppakken”.
De brief aan de instellingen is door de bestuurders goed ontvangen, zij vinden het een goede zaak dat het Doelgroeppanel hier aandacht voor vraagt.
