Op 12 maart jl. is onder grote belangstelling het thema ‘Jonge mensen met dementie’ besproken tijdens een casusbijeenkomst van Netwerk 100. Elly Prins (GZ-psycholoog bij De Waalboog) gaf samen met een mantelzorger een inkijkje in de dagelijkse zorg aan jonge mensen met dementie.

Frontotemporale dementie (FTD)

De mantelzorger vertelde boeiend over wat ze in het ziekteproces met haar man heeft meegemaakt. Ze ging in op het lange proces van diagnosestelling. Vooral zijn ontremmingen waren thuis moeilijk te hanteren. Hij werd uiteindelijk gediagnosticeerd met een frontotemporale dementie (FTD). FTD gaat gepaard met gedragsproblemen/ontremd gedrag. Bijvoorbeeld: je geeft iemand een bezem om mee te vegen en hij of zij kan er niet meer mee stoppen. Of iemand gaat net iets te dicht bij je staan, waardoor je persoonlijke grens wordt overschreden. Gedrag dat misschien niet direct problematisch is, maar wat op den duur wel irritatie kan opleveren of (een negatieve) invloed kan hebben op anderen. De Waalboog biedt zorg aan jonge mensen met dementie. Aan de Bosweg in Nijmegen zijn 10 dagbehandelingsplaatsen en 36 appartementen gevestigd.

Sturen van gedrag

Elly Prins gaf uitleg over hoe je dit gedrag kunt sturen: “Vaak zijn we geneigd om het gedrag van mensen met dementie te volgen, dat wil zeggen: we gaan mee in de beleving van de persoon met dementie (belevingsgericht werken). Als je echter ontremd gedrag volgt, wordt de ontremming alleen maar erger. Het sturen van ontremd gedrag vraagt om een houding van acceptatie, waarbij je niet tegen het gedrag in gaat. Als je voelt dat er weerstand is, beweeg dan even mee om vervolgens het gedrag in de gewenste richting te begeleiden”.

Acceptatie van gedrag

In de discussies kwamen veel vragen naar voren die later door Elly Prins werden beantwoord. Een voorbeeld: wat is het verschil tussen ontremd eten en seksueel ontremd gedrag? In de behandeling wordt geen verschil gemaakt tussen de verschillende ontremmingen, het is allemaal ontremd gedrag. Als je een manier hebt gevonden om met één ontremming om te gaan, weet je meestal ook hoe je met de andere ontremmingen om kan gaan. In de praktijk komt er bijna altijd een andere ontremming terug als je er één onder de knie hebt. Door het onderliggende principe te achterhalen, vind je de oplossing voor de andere ontremmingen. En het is de kunst om ontremmingen die geen probleem zijn, te accepteren.

Focussen

Op dit moment is de methode ‘Focussen’ in ontwikkeling met subsidie uit het Memorabel programma. Hierover verscheen in december 2017 een artikel in Denkbeeld.